“Çankırı Belediyesi, coğrafi işaret başvurusu yaptığı ürünlerden birisi olan Çankırı Küpecik Peyniri’nin üretimi için protokol imzaladı.” Haberini görünce, nerede Çankırı lezzetleri konuşulursa ilk akla gelen Küpecük Peyniri başağa gibi baş köşededir.
İşte tam burada da, “Dibin boz ahlat, doruğunu kim aşladı” atasözü akla gelir ki, doğrudur ve de hiç kibarlaşmaya gerek yoktur, zira aslı; “KÜPECÜK”dür.
Eski zamanlarda dedeler, nineler torunlarını severken; ne kadar tatlı ve kıymetli olduğunu vurgulamak için “Küpecüğün dibi” diye severlerdi.
Her ne kadar, marka, patent, coğrafi işaret alınsada, “Küpecük Peyniri’nin” sırrı bende, yazının sonunda açıklayacağım.
Sağda, solda nasıl yapıldığının tarifini vermişler. Bunlardan birisi;
“Küpecik peyniri, yağlı sütten belli işlemlerden geçirerek hazırlanır. Elle ufalanan peynire tuz eklenerek karıştırılır. Küpün içini peynirle doldurulduktan sonra ağzı üç dört kat bezle sarılır ve hava almayacak şekilde kapatılır. Serin bir ortamın toprağı kazılarak küpün ağzı aşağı gelecek şekilde gömülür ve iki üç ay yerin altında bekleyen peynir, topraktan çıkartıldıktan sonra kahvaltı da afiyetle yenir.” Laf olsun, torba dolsun diye yapılmış bir tarif.
Küpecük Peynirine, İstanbul ağzı ile Küpecik Peyniri diyenlerin tarifleride işte bu nedenle aslına uygun olmuyor.
Bunun ilk şartı, önce tam bir Çangırılı gibi küpecüğe, küpecük demekten geçer. Gerisi teferruat olmakla birlikte, yukarıda söyledim, sırrı az sonra.
Uzun yıllar önceydi, İzmir de yaşayan İbrahim Ekim ağabeyle, unutamadığımız o lezzeti aramak için, Çankırı da Küpecük Peyniri aramaya başlamıştık, sorduk, soruşturduk yukarı pazarda Gerçekler’in eski tuhafiye dükkanında satılıyor dediler, hevesle, özlemle, belki bize kalmaz, bitiverir düşüncesi ile hızlı, hızlı gittik, bir de ne görelim plastik kavanozlara basılmış, hemem her makette satılan, Küpecük Peyniri ile uzaktan, yakından hiç alakası olan peynirimsi bir şey değil mi?
İbrahim ağabey yokluğuna daha fazla dayanamadığı için satın almaya kalktı, ben caydırdım, satıcının yüzü ekşimiş peynir gibi oldu, gerginlik olmasın diye dükkandan kaçarcasına çıktık.
Çankırı Belediyesi ile Şehit Mehmet Ata Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi arasında imzalanan protokol ile yöresel bir ürün olan Küpecük Peyniri’nin örnek üretiminin gerçekleştirilecek olması, en azından gerçeğine yakın Küpecük Peyniri arayanlar, aradıkları o eski lezzeti bulabilecekler.
Gelelim işin sırrına.
Günümüzde Küpecük Peyniri koyun ve inek sütünden yapılmaktadır. Oysa gerçek Küpecük Peyniri, Çankırı’ya has, tiftik keçisinin sütünden yapılmalıdır.
İşte “Küpecük Peyniri’nin” sırrı da burada gizlidir. İlgililerine duyurulur.
Birileride, Çankırılıyız diye her gün "KÜPECÜK PEYNİRİ" yiyoruz sanıyorlar.
Küpecük Peyniri tadında kalın.