Çankırı Türkülerine soluk veren sanatçı Nuri Özkan, Çankırı kültür ve sanatında Yapraklı Panayırının önemli bir buluşma ve bilgi aktarım merkezi olduğunu söyledi.
Yapraklı Panayırının kültürel hayata olan etkilerine dikkat çeken Nuri Özkan,”19. yüzyılda kurulan Çankırı kültür ve sanatında Yapraklı Panayırının önemli bir buluşma ve bilgi aktarım merkezi oldu. Yapraklı’da 19. Yüzyılda Yapraklı Panayırları düzenleniyormuş. Kaynaklardan edindiğimiz bilgilere göre. Bu panayırlarda saz şairlerinin bir etkinliği, gösterisi, dinletisi yapılırmış. Türkiye'nin hemen hemen birçok yerinden herkes eserlerini seslendirirmiş. Çünkü Panayırlar bir Ticaret Merkezi. Sanırım bu da o ticaret merkezinin eğlence, kültür, sanat boyutu. Panayıra Türkiye'nin dört bir tarafından katılan âşıklar, saz şairleri, bu etkileşimle türkülerin şehirlerarası dolaşımını ya da Çankırı'daki saz şairlerinin onlardan etkilenmesine vesile olmuşlar. Yeni eserler ortaya çıkmış.” dedi.
Popüler kültürün etkisinde kaldık -
Özkan, “Belki bizim şu an günümüze ulaşan eserler, başka bir şehirden, başka bir bölgeden gelen bir Ozan'ın, bir şairin getirdiği bir eser. İşte böyle türküler arasında benzerlikler oluyor. ‘Ya bu Bizim Türkümüzdü’ falan diyoruz ama o türküler İç Anadolu’da, Ankara’da da okunan bazı türküler olabilir. Sözleri bazen aynı, ezgileri farklı. Buna benzer benzerlikler olabiliyor. Ama Çankırı, çoğu zaman Çankırı türküleri ile beslenmiş. Onlarca eser, yüzlerce eser var. Bunların hepsi, hemen hemen düğünlerde, damat gezdirmelerinde, arkada sazlar damadı önlerini alıp, Çankırı türküleri söylemişler. Bunlar çok güzel şeyler. Maalesef artık bu gelenekler yapılmıyor. Tabii ki günümüzün, çağımızın gerektirdikleri ile alakalı. Artık devir değişti, tercihlerimiz değişti. Popüler kültürün etkisinde kaldık. Artılarını da eksilerini de yaşıyoruz.” şeklinde konuştu.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde Yapraklı panayırı, Çankırı’nın Yapraklı İlçesi’nde kurulmuş eski bir panayırdır. Yapraklı panayırı kurulduğu dönemlerde; Anadolu’dan, Mısır, İran ve Suriye gibi ülkelerden gelen ürünlerin ticaretinin yapıldığı önemli bir mekân hâline gelmiştir. Panayırda, eğlenceler, yarışmalar düzenlenmiş ve çeşitli kültürel etkinlikler tertip edilmiştir. Ayrıca yapraklı panayırı âşıkların sanatlarını icra ettikleri merkezlerden biri olmuştur. Önceleri ticari amaçla kurulan bu panayır, daha sonra kültürel alışverişe de sahne olmuş ve âşıklar için edebî bir muhit hâline gelmiştir.*
* Türk Kültüründeki Yapraklı Panayırları ile Arap Kültüründeki ‘Ukâz Panayırlarının Benzerlikleri - Özlem Ünalan İbrahim Ünalan