Çankırı Karatekin Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun'dan Çankırı helva kültürü üzerine açıklamalar .
Çankırı Karatekin Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun, Çankırı’nın helva kültürünü derinlemesine ele alırken, helvanın sadece bir tatlı olmanın ötesinde, bölgenin sosyal yapısı ve kültürel değerleriyle olan ilişkisini vurguladı.
Ercoşkun, "Helva, Çankırı'da sadece bir tatlı değildir; aynı zamanda toplumsal bir anlam taşır, bir kültürdür. Kışın soğuk günlerinde yapılan bu tatlının, bölge halkı için bir araya gelme, dostlukları pekiştirme ve kültürel bağları güçlendirme aracıdır. Kışın zorlu koşullarında, helva yapımı bir araya gelmenin, dayanışmanın ve sıcak ilişkilerin simgesi haline gelir." dedi.
Ercoşkun, “Çankırı'da 18 farklı helva çeşidi bulunmaktadır ve bu çeşitler, hem malzeme kullanımı hem de pişirme teknikleri açısından birbirinden oldukça farklıdır. Çankırı halkı, her bir helva çeşidini belirli zamanlarda, özellikle kış aylarında ve özel günlerde hazırlamaktadır. Çankırı’daki helvaların çeşitliliği, bu tatların yalnızca lezzetli olmasından öte, geçmişten gelen bir geleneği yaşatma amacını taşır.” şeklinde konuştu.
Ercoşkun, Çankırı’da yaygın olarak yapılan helvalar arasında çekme helvası, don helvası, panayır helvası, taş helvası, un helvası, öküz helvası, tahin helvası, kar helvası, kurabiye basma helvası, haside helvası, saray helvası, köpük helvası ve cıvık helva gibi çeşitlerin bulunduğunu belirtti.
Çankırı'nın Helvaları: Çeşitler ve Yapılışları
Ercoşkun, Çankırı'da yaygın olarak yapılan helvalardan bazılarının tariflerini ve hangi malzemelerin kullanıldığını da paylaştı. Bu helvaların her biri, Çankırı'nın mutfak kültürünü ve yöreye özgü tatları yansıtır:
Çekme Helvası: Un, tereyağı, şeker ve su ile yapılan bu helva, pişirme sırasında uzun süre karıştırılarak "çekme" işlemi yapılır. Yoğun kıvamlı ve hafif tatlıdır.
Don Helvası: Yoğun kıvamlı ve soğuyarak sertleşen bu helva, özellikle kışın yapılır ve dinlendikçe daha lezzetli hâle gelir.
Panayır Helvası: Yapraklı’da yapılan bu helva, şeker, un ve tereyağının birleşiminden oluşur. Genellikle büyük kutlamalar için yapılır.
Taş Helvası: Adını sert yapısından alan bu helva, un, tereyağı ve şekerle yapılır. Koyu ve yoğun kıvamıyla soğuk günlerde enerji verir.
Tahin Helvası: Çankırı'nın en bilinen helvalarından biri olan tahin helvası, tahin, şeker ve un karıştırılarak yapılır. Yumuşak ve kremamsı bir dokusu vardır.
Ercoşkun, "Helva, Çankırı’nın kültürünün ve sosyal yapısının bir aynasıdır. Hem fiziksel hem de manevi açıdan insanları bir araya getirir, geçmişten bugüne köprüler kurar." ifadelerini kullandı.
