Çankırı’nın Kurşunlu ilçesinde düğün ve özel günlerde odun ateşinde pişen kazanlarda dövülen keşkek, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaret verilerek tescillendi.
Kurşunlu’nun ilk coğrafi mahreç alan yiyeceği, ilçe mutfağının en geleneksel ve lezzetli yemeklerinden biri olan Kurşunlu Keşkeği oldu. Kurşunlu Belediyesi tarafından 10.03.2023 tarihinde tescil içi başvurusu yapılan keşkek, 6769 sayılı Sınaî Mülkiyet Kanunu kapsamında itibaren korunmak üzere 05.09.2024 tarihinde tescillendi.
Kurşunlu düğünlerinin ve özel davetlerin baş lezzeti olarak yerini koruyan keşkek, 2 gün süren meşakkatli ve oldukça yorucu bir hazırlık ve üretim aşamasından sonra misafirlere ikram ediliyor. Kurşunlu’da yapımı oldukça meşakkatli bir süreç alsa da düğünlerde misafirlere keşkek ikram etmek bir gelenek.
Anadolu’nun birçok ilinde geleneksel lezzet olan keşkek, dana, tavuk ve hindi etinde yapılıyor. Kurşunlu yöresinde yapılan keşkekte ise dana eti kullanılarak hazırlanıyor. Yörenin en lezzetli keşkeğinin hazırlanması bir gün önceden başlıyor. Keşkek yemeğine katılacak etler önce haşlanıyor kadınlar tarafından elle ‘didilme’ adı verilen tel tel haline gelene kadar parçalanıyor. Dene buğdayda ayrı tencereler de haşlanıyor. Kazanlarda odun ateşinde pişirilen keşkek, dövülme esnasında uzun saplı, ucu topuz şeklindeki fişek adı verilen ahşap aletle dövülüyor. Keşkeğin dövülmesinde ise düğün sahibinin akrabaları, arkadaşları ve komşular erkekleri yardım ediyor.
Bereketi ve paylaşmayı simgeleyen bu özel yemek, dana eti, dene buğday, tereyağı, tuz ve su katılarak hazırlanıyor.
Kurşunlu keşkeği coğrafi sınırda üretilmek zorunda
Kurşunlu Keşkeğinin coğrafi sınırda köklü bir geçmişi sahip olması, ürünün coğrafya sınırlarında üretilmesini ön görmektedir. Kurşunlu ilçesinin mutfak kültüründe ve geleneklerinde önemli bir yere sahiptir. Bu sebeplerle coğrafi sınır ile ün bağı bulunan Kurşunlu Keşkeğinin tüm üretim aşamaları coğrafi sınırda gerçekleşmek zorundadır.
Kurşunlu Keşkeği’nin denetimleri nasıl yapılacak?
Coğrafi işaret kullanılarak yapılan Kurşunlu Keşkeğinin denetimleri ise Kurşunlu Belediyesi koordinatörlüğünde oluşturulan 3 kişilik uzman üyeler tarafından gerçekleştirilecek. Kurşunlu Belediyesi, Kurşunlu Esnaf Odası ve Kurşunlu İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünden ürün konusunda uzman birer üye olmak üzere en az 3 kişiden oluşan denetim mercii tarafından gerçekleştirilecek. Denetimler düzenli olarak yılda bir kez, ihtiyaç duyulduğunda ve şikâyet halinde ise her zaman yapılması gerekiyor.
